Կլիմա: Դուք արդեն գիտեք, որ Երկրի տարբեր վայրերում եղանակա­յին պայմանները միշտ փոփոխվում են: Սակայն ամեն տարի նույն վայ­րում եղանակային պայմանները, գրեթե նույն ձևով կրկնվում են:
Օրինակ՝ ձեր բնակավայրում ամեն տարի ձմեռը ցուրտ է, գարունն ու աշունը համեմատաբար մեղմ են ու խոնավ, իսկ ամառը՝ չոր ու շոգ: Դա կրկնվում է ամեն տարի:
Տվյալ վայրին բնորոշ միանման եղանակների բազմամյա կրկնու­թյունը կոչվում է կլիմա:
Կլիմայի իմացությունը  մարդկանց համար շատ կարևոր նշանակու­թյուն ունի: Կլիմայով են պայմանավորված տվյալ վայրի գետերի ու լճերի սնումը, օրգանական աշխարհի հարուստ կամ աղքատ լինելը, գյուղատնտեսությունը նույնպես ամբողջովին կախված է կլիմայից: Կլիմայական պայմաններն ազդում են նաև մարդու առողջության վրա:

172. Կետերի փոխարեն գրի´ր փակագծում տրված բառերը: Ընդգծի´ր այն բառերը, որոնք առանց փոփոխելու գրեցիր:

Կենդանաբանական այգու (այգի) տնօրենը պատմում Էր, որ այդ փիղը (փիղ) կապեր քանդելու հմուտ (հմուտ) վարպետ էր: Գիշերները նա համառորեն (համառորեն) ու ճարպկորեն (ճարպկորեն) քանդում էր իր ոտքերը (ոտքեր) կապած պարանները: Մի անգամ նույնիսկ կարողացել էր ծխնիներից անաղմուկ հանել այն շինության (շինություն) դուռը, որտեղ նրան բանտարկել էին (բանտել): Չանհանգստացնելով խոր քնած սպասավորին (սպասավոր) նա՝ որպես այցելու, գնացել էր այգու մյուս բնակիչների (բնակիչներ) հետ ծանոթանալու:

Արդեն գիտես, որ հայերենում ձայնավորների միջև սովորաբար լսվում է յ հնչյունը, որը կոչվում է ձայնակապ։

Հիշի՛ր

Յ ձայնակապը գրվում է միայն ա և ո ձայնավորներից հետո։

Օրինակ՝ հայելի, հմայիչ, նայել, հոյապակ, երեկոյան, հրամայել, ծառայել, նայել, և ալյն։

Ե, է, ի, ու ձայնավորներից հետո յ ձայնակապը չի գրվում։

Օրինակ՝  միաբանություն, միակ, հիանալի, թիավարել, թիակ, վերարկուով, րոպեից, էություն, լիություն, ձիավոր, լիակատար և այլն։

Քամու առաջացումը: Ինչպես հայտնի է՝ Երկրի մակերևույթի վրա ջերմության անհավասարաչափ բաշխման պատճառով առաջացել են մթնո­լորտային բարձր և ցածր ճնշման վայրեր: Մթնոլորտային բարձր ճնշման վայրից օդի զանգվածը տեղափոխվում է ցածր ճնշման վայր, և  առաջա­նում է քամի: Քամու ուժգնությունը կախված է ճնշումների տարբերությունից, իսկ ճնշումների տարբերությունը՝ ջերմաստիճանների տարբերությունից, այս­ինքն՝ ինչքան մեծ է վերջինս, այնքան ուժեղ է քամին:

Մթնոլորտային ճնշում: Երկրի ձգողական ուժի շնորհիվ` մթնոլորտի վերին շերտերը ճնշում են ստորին շերտերի, իսկ վերջիններս՝ նաև Երկրի մակերևույթի վրա: Այսինքն՝ օդն իր կշիռով ազդում է Երկրի մակերևույթի վրա, առաջացնում ճնշում: Մթնոլորտի կողմից Երկրի մակերևույթի և դրա վրա գտնվող առար­կաների վրա գործադրած ճնշումը կոչվում է մթնոլորտային ճնշում։ Մթնոլորտն ահռելի ուժով ազդում է նաև մարդու վրա, սակայն մարդը դա չի զգում, որովհետև օդի արտաքին ճնշմանը հակազդում է օրգանիզմի ներքին ճնշումը:

Նախադասությունների ճիշտ հաջորդականությունը գտի՛ր և տեքստը վերականգնի՛ր։

Դա Մեքսիկայում աճող, այսպես կոչված, «քաղցր խոտի» մեջ է։ Դա սախարոզից հազար անգամ քաղցր Է։ Մեքսիկացի գիտնականները նոր քաղցր նյութ են հայտնաբերել։ Ի պատիվ XVI դարի իսպանացի բժիշկ Ֆրանցիսկո Էրնանդեսի, որը դեղաբույսերի մասին շատ է գրել, այդ նյութն «էրնանդուլցինոմ» են անվանել։

Մեքսիկացի գիտնականները նոր քաղցր նյութ են հայտնաբերել։ Ի պատիվ XVI դարի իսպանացի բժիշկ Ֆրանցիսկո Էրնանդեսի, որը դեղաբույսերի մասին շատ է գրել, այդ նյութն «էրնանդուլցինոմ» են անվանել։ Դա սախարոզից հազար անգամ քաղցր Է։ Դա Մեքսիկայում աճող, այսպես կոչված, «քաղցր խոտի» մեջ է։

Ծաղկազարդի տոնը, որը գալիս է հեթանոսական շրջանից և մեր ժողովրդի մոտ հայտնի է Ծառազարդ, Ծառզարդար անուններով, կապված է ծառի պաշտամունքի հետ:
Անհիշելի ժամանակներից սերնդեսերունդ փոխանցվել է ծառի պաշտամունքը։ Ծառի պաշտամունքը համարվել է բնության կենդանության և վերապրումի նվիրագործումն ու սրբագործումը։

Ծառի մասին խոսվում է նաև Հին Կտակարանում՝ Կենաց ծառ, ասել է թե կյանքի ծառը շեշտում է կյանքի վերընթաց գիծը՝ ծննդից մինչև ծաղկունք ու պտղաբերում: Նրա բարձրագույն նպատակը անմահությունն է:

Հայոց թագավորն էր Արի Հայկի ժառանգներից Տիգրանը: Տիտան Բելի ժառանգներից Աժդահակն էր Տիտանների թագավոր: Եվ խաղաղության դաշինք էին կնքել նրանք իրար հետ: Բայց Տիգրանի զորությունը մշտապես երկյուղի մեջ էր պահում Աժդահակին: Նրան առավել մտահոգում և անհանգստացնում էր հայ և պարսիկ արյունակից Արի Ազգերի միջև եղած սիրո կապը, որ առավել հզորացնում էր Տիգրանին:Այս տևական մտատանջություններից ու կասկածներից ալեկոծված՝ մի գիշեր Աժդահակը այնպիսի երազ է տեսնում, որ ոչ արթուն ժամանակ էր աչքով տեսել և ոչ էլ երբևէ ականջով լսել:Աժդահակը, այդ երազից սարսափած, քնից վեր է թռչում և կեսգիշերին, չսպասելով լուսաբացին, շտապ կանչում է իր խորհրդականներին: Երբ խորհրդականները հավաքվում են, Աժդահակը տրտում և մտահոգ, հայացքը գետին հառած, խոր թառանչ է արձակում: Խորհրդականները հարցնում են պատճառը, իսկ նա ժամերով լռում է և, ի վերջո, հեծկլտալով նրանց պատմում է իր տեսած ահավոր երազը:

Երեխանե՛ր, ձեզ մի խորհուրդ կտամ, սիրե՛ք որակական ածականները:
Մի պահեք ձեզ այնպես, ինչպես Մարկոն և Միրկոն, այդ ահավոր երկվորյակները, ովքեր ծաղրել էին նրանց: Օրինակ` երեկ նրանք պետք է մի քանի գոյականներին համապատասխան որակական ածականներ ընտրեին: Այդ ավազակները, քրքջալով և թանաքը ցփնելով, գրել էին՝  Երկնագույն ցորեն, կանաչ ձյուն, սպիտակ խոտ, քաղցր գայլ, չար շաքար, հասած երկինք:
Եվ հանկարծ լսվեց ահավոր մի որոտ: Գըմփ-գըմփ…
Ի՜նչ պատահեց, անսովոր ոչինչ, պարզապես երկինքը, լսելով, որ ինքը հասած է, որոշեց ցած ընկնել, ինչպես հասած սալորը և տանձը: Եվ ընկավ, տունը փլվեց, փոշու ամպ բարձրացավ: Ա~խ, ինչքան աշխատեցին հրշեջները, որպեսզի ավերակների տակից հանեին այդ ահավոր երկվորյակներին, հետո կարեին, որովհետև նրանք կտորների էին բաժանվել:Եվ երկինքը տեղը դնեին այնպես բարձր, որ ծիծեռնակներն ու ինքնաթիռները կարողանային այնտեղ թռչել:

1. Փորձիր գրել, թե ինչպիսին կարող են լինել՝ ցորենը, ձյունը, խոտը, գայլը, շաքարը, երկինքը, իսկ հետո էլ դրանցով մի զարմանալի պատմություն հորինիր:

ցորենը-ոսկեգույն ցորեն
ձյունը-փափուկ ձյու
խոտը— կանաչ խոտ
գայլը-սոսած գայլ
շաքարը-քաղծր շաքար
երկինքը-պայծառ երկինք


Ոսկեգույն ցորենի դաշտերից այն կողմ, պայծառ երկնքին մոտ, բարձր սարերի վրա դեռ կար փափուկ ձյուն։ Սոված գայլը հաճախ ուտելիք փնտռելու համար հասնու էր մինչև գյողի մոտ։ Մի անգամ գյուղի մատ լքված մի տանը գտավ միայն քաղծր շաքարի փշուրներ։ Այդ անդամ գայլը տխուր ու սոված վերադարձավ իր թաքստոցը, որը գտնվում էր բարձր սարերում։